YUMURTA         YUMURTA:Anne sütü ve yumurta tüm besinler içerisinde en kaliteli proteine sahiptir. Yumurtada insan vücudunda sentezlenemeyen ve kesinlikle besinler ile dýþarýdan alýnmasý gerekli olan "elzem amino asitler" yeterli ve dengeli miktarlarda bulunmaktadýr. Sindirilebilirliði yüksek, tamamýna yakýný vücut tarafýndan kullanýlmakta ve vücut proteinlerine dönüþebilmektedir. Yumurta proteininin biyolojik deðeri yani proteinden elde edilen faydasý %93,7 iken bu deðer sütte %84,5, balýkta %76,0, sýðýr etinde %74,3'tür.    ÇOCUKLARIN BESLENMESÝNDE YUMURTANIN YERÝ:Yeterli ve dengeli beslenmede, özellikle mental ve fiziki yönden hýzlý bir büyüme ve geliþme döneminde olan çocuklarýn, protein tüketimlerinin en az yarýsýnýn hayvansal kaynaklý olmasý önerilmektedir. Bu nedenle özellikle çocuk beslenmesinde "örnek protein" kaynaðý olan yumurtaya gereken önem verilmelidir. Yumurta A, D, E ve B grubu vitaminleri ile diðer vitaminleri önemli oranda içermektedir.    YUMURTANIN YARARLARI NELERDÝR?Hayvansal kaynaklý bir besin olmasýna raðmen yumurtanýn yað içeriði düþüktür. Büyük bir yumurtada 4,5 gram civarýnda yað bulunur. Bunun 1,5 gramý doymuþ yað asitleri, diðer kýsmý ise, doymamýþ yað asitleri þeklindedir. Görüldüðü üzere yumurta, kalp-damar hastalýklarý için risk faktörü olan doymuþ yað asitlerini düþük oranda içerir ve toplam yað miktarý düþüktür. Bir yumurta sarýsýnda 213 mg kolesterol bulunur. Yumurta beyazýnda, kolesterol ve yað yoktur. Yumurta yüksek kolesterol içeriðine sahip besinimiz olmasý nedeniyle yýllarca kötü bir ün kazanmýþtýr. Besinlerdeki yüksek kolesterolün, kan kolesterolünde direkt artýþa neden olduðu düþünülmüþ ve bu nedenle yumurta tüm diyetlerden uzak tutulmuþ ve korkarak tüketilmiþtir. Gerçekte kan kolesterolünün büyük bir kýsmý vücut tarafýndan yapýlýr. Kolesterol; insanlar ve tüm hayvanlarda vücutta sentezlenen yað benzeri bir maddedir. Sinir liflerinin yalýtýmý, hücre duvarýnýn bütünlüðünün saðlanmasý, D vitamini sentezi, çeþitli hormonlarýn ve sindirim salgýlarýnýn oluþumu için gereklidir. Kan kolesterol seviyesinin düzenlenmesinde; genetik, yaþam biçimi ve beslenme þeklinin önemli kriterler olduðu yapýlan bilimsel çalýþma sonuçlarý ile ortaya konulmuþtur. Doymuþ yaðlarýn, kan kolesterol düzeyine etkisi yüksek kolesterollü diyetten daha fazladýr. Beslenmemizde kolesterolden çok, toplam yað miktarý ve doymuþ yað asitleri oranýna dikkat etmemiz gereklidir. Düþük yaðlý diyet tüketen saðlýklý bireylerde her gün bir yumurta tüketiminin sakýncasý yoktur. Eðer kiþide kolesterol metabolizmasý bozukluðu yoksa yeterli ve dengeli olarak tüm besin gruplarýný tüketiyorsa ideal vücut aðýrlýðý koruyorsa, fiziksel olarak aktif ise ve sigara kullanmýyorsa, yumurtanýn yüksek kolesterol içeriðinden dolayý endiþe duyulmasýna gerek yoktur. Ýçerisinde bulunan lesitin kan kolesterolünü istenilen seviyelerde tutmaya yardýmcýdýr. Kolesterol yüksekliði, hipertansiyon, karaciðer yaðlanmasý, þeker hastalýðý vb. problemi olanlarýn, farklý günlerde olmak koþulu ile haftada en çok 2 adet yumurta yemeleri önerilmektedir.    YUMURTADAKÝ VÝTAMÝNLER:Yumurta sarýsýndaki A vitamini gözün iyi görmesi, kemik geliþimi ve saðlýklý diþler için gereklidir. Vücut hücrelerinin geliþmesine yardým eder. Solunum ve sindirim sisteminin saðlýklý olmasýný ve enfeksiyonlara karþý korunmasýný saðlar. D vitamini, insan vücudunda kalsiyumun kullanýlmasýna yardýmcý olur. En iyi D vitamini kaynaðý güneþtir. Besinlerde sýnýrlý miktarda bulunur. Yumurta sarýsý, D vitamini saðlayan birkaç besinden biridir. Güneþ ýþýnlarýndan yeterince yararlanýlýrsa ve yumurta tüketilirse özellikle çocuklarda D vitamini eksikliðine baðlý kemik bozukluðu oluþmaz. Yumurta, E vitamini yönünden de zengindir. E vitamini antioksidan (oksidasyonu önleyici) etkisinden dolayý, vücudumuzu zararlý maddelere karþý korur. B grubu vitaminler bazý besin öðelerinin vücutta enerjiye çevrilmesi için gereklidir. Yumurta özellikle riboflavin (B2 vitamini) açýsýndan zengindir. Bu vitamin deri ve göz saðlýðý için de gereklidir. Yumurtada bulunan kolin ise, beyin fonksiyonlarýnýn yerine getirilmesinde önemli rol oynar. Yumurta, demir ve çinko gibi saðlýðýmýz açýsýndan önem taþýyan mineralleri de içermektedir. Demir, kan yapýmý için gereklidir. Demir yetersiz alýndýðýnda anemi (kansýzlýk) oluþur. Ayrýca demirin büyüme, geliþme ve hastalýklardan korunma rolü vardýr. Yetersizliðinde çocuklarýn öðrenme yeteneði ve okul baþarýsý azalýr. Yumurtada C vitamini bulunmamaktadýr. Yumurta C vitamini kaynaðý bir besinle (domates, yeþil sebzeler, turunçgiller vb.) tüketilirse yapýsýndaki demirin emilimi artar. Yumurta özellikle büyüme - geliþme ve baðýþýklýk sisteminde rolü olan çinko minerali açýsýndan da iyi bir kaynaktýr. Yumurta düþük enerji içeriðine karþýn (büyük boy yumurta = 75 kkal), birçok elzem besin öðesini yüksek oranda bulundurmasý nedeniyle "besleyici deðeri yüksek" besin olarak tanýmlanmaktadýr. Ayný zamanda yumurtanýn antibiyotik etkisi de vardýr.